2024’ün baharında RFSL, sığınma talebinde bulunan LGBTİ bireyleri desteklemek ve onların sığınma davalarındaki hukuki belirsizliğe dikkat çekmek amacıyla yeni bir proje başlattı. Proje, bir AB fonu olan AMIF (Sığınma, Göç ve Uyum Fonu) tarafından finanse edilmekte ve Aralık 2026’ya kadar devam edecektir.
Bu proje kapsamında çeşitli RFSL şubeleri yer almakta ve bu şubelere Newcomer (Yeni Gelenler) etkinlikleri düzenlemek ve danışmanlık hizmeti sunmak üzere personel istihdam etme imkânı sağlanmaktadır. Proje sayesinde RFSL, sığınma başvurularına yönelik genişletilmiş hukuki danışmanlık hizmetleri de sunabilmektedir. Proje fonlaması, RFSL’nin çalışmalarını destekleyen istikrarlı bir yapı ve profesyonel bir organizasyon kurmasına, gönüllülere destek sunabilecek kapasiteye ulaşmasına olanak tanımıştır.
Başlıca zorluklardan biri, sığınma talebinde bulunan LGBTQI bireylerin çoğu zaman RFSL ile ancak sığınma başvuruları reddedildikten sonra temas kurabilmesidir. Bu retlerin çoğu, başvuru sahibinin İsveç Göçmenlik Dairesi’ne LGBTQI kimliğini kurumun “inandırıcı” bulacağı şekilde açıklayamamış olması gerekçesiyle verilmektedir. Bu durumun temel sebeplerinden biri, başvuru sahibinin genellikle İsveç Göçmenlik Dairesi’nin, bireyin LGBTQI olduğunu fark ettiğinde yaşadığı içsel duygusal süreci nasıl anlatması gerektiği konusunda çok katı beklentilere sahip olduğunu bilmemesidir.
Proaktif çalışmalar, iletişim faaliyetleri, bilgilendirme ve sığınmacılarla temas eden diğer aktörlerle işbirliği yoluyla, RFSL’in varlığına dair bilgiye daha erken ulaşma imkânı artmakta. Bu sayede, sığınma hukuku konusunda daha zamanında danışmanlık sunma şansı doğmakta; bireye, Göçmenlik Dairesi ile yapılacak görüşmede nelerin beklendiğini ve haklarının neler olduğunu açık ve anlaşılır bir şekilde anlatabilme imkânı sağlanmaktadır.
Sığınma sürecine dair danışmanlık ve destek hizmetlerine ek olarak, proje kapsamında RFSL ayrıca sosyal buluşma alanları ve danışmanlardan konuşma desteği de sunmaktadır. “Newcomers” (Yeni Gelenler) olarak adlandırılan bu sosyal etkinlikler, projeye katılan yerel RFSL şubeleri tarafından organize edilmekte ve katılımcıların isteklerine göre şekillendirilmektedir. Bazı şubelerde dil kafesi ve katılımcıların kendi durumlarını etkileyebilecek şekilde sürece dahil olmalarını sağlayan etkinlikler de yapılmakta; örneğin, RFSL şubelerinin yönetim kurullarında görev alma, gösteri düzenleme, tartışma yazıları yazma gibi faaliyetler. Bazı şubeler, iş piyasasına yerleşim şansını artırmaya yönelik etkinlikler de düzenlemektedir; örneğin, şirketlere yapılan çalışma ziyaretleri ya da gönüllü sivil toplum faaliyetleri gibi.
Altı farklı şubede görev yapan danışmanlar aracılığıyla sığınmacılara psiko-sosyal destek de sunulmaktadır. Bu desteğin kapsamı bireysel ihtiyaca göre değişebilmekte ve kişiye özel şekilde uyarlanabilmektedir.
Proje sayesinde RFSL, sığınma ve göç alanındaki savunuculuk çalışmalarını da güçlendirmektedir. Bu çalışmalar, 2020’de yayınlanan ve 2023’te güncellenen hukuki araştırma raporuna dayanmaktadır. Söz konusu rapor, LGBTQ bireylerin sığınma başvurularında hukuki güvencelerin ciddi ölçüde eksik olduğunu ortaya koymaktadır. Özellikle, başvuru sahibinin LGBTQI birey olarak “inandırıcı” bulunmasına dair hukuka aykırı talepler öne sürüldüğü tespit edilmiştir. Bu uygulama, hem uluslararası hukuka hem de İsveç hukukuna aykırıdır. Araştırmalar ayrıca, İsveç Göçmenlik Dairesi çalışanlarının kararlarını, LGBTQI bireylerin yaşam biçimine dair önyargı ve varsayımlara dayandırdığını göstermektedir.
Bu durumu değiştirmek için RFSL, idarecileri ve avukatları eğitmeye, kararları incelemeye, bilgileri kamuya açık hale getirmeye ve benzeri çalışmalar yürütmeye daha fazla ağırlık verecektir.
Hiçbir insan, cinsel yönelimi, cinsiyet kimliği ya da cinsiyet ifadesi nedeniyle zulüm görme korkusuyla yaşamak zorunda kalmamalı; sığınma talebinde bulunan herkesin inandırıcı kabul edilme ve korunma hakkı vardır.
Kalabalik 